چرا نسل زد دچار شکاف جنسیتی در عرصه سیاست جهانی شده است؟

اندیشکده افرا

پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری ۲۰۲۴ ایالات متحده، شکاف سیاسی رو به گسترش میان زنان و مردان جوان رای‌دهنده را برجسته کرد. این شکاف نه تنها در ایالات متحده، بلکه در دیگر کشورها نیز در حال ظهور است و نشان‌دهنده تحولی اساسی در جهت‌گیری‌های سیاسی نسل جوان است.

تغییر جهت آرای گروه‌های اجتماعی به سود راست‌گرایان

روزنامه بریتانیایی گاردین در گزارشی به ریشه‌یابی چرخش تاریخی آرای لاتین‌تبارها، طبقه کارگر و سیاه‌پوستان از حزب دموکرات به سوی جمهوری‌خواهان پرداخته است. در این میان، رای مردان جوان به ترامپ به‌عنوان یکی از هشداردهنده‌ترین تغییرات برای چشم‌انداز آینده حزب دموکرات شناخته شده است. آمار نشان می‌دهد که بخش قابل‌توجهی از مردان ۱۸ تا ۲۹ ساله آمریکایی در انتخابات اخیر به ترامپ رأی داده‌اند، موضوعی که تغییرات عمده‌ای در ساختار جمعیتی رای‌دهندگان ایجاد کرده است.

شکاف جنسیتی در دیگر کشورها

این روند تنها به آمریکا محدود نمی‌شود. در انتخابات سراسری بریتانیا ۲۰۲۴، زنان جوان دو برابر بیشتر از مردان جوان به حزب سبز رأی دادند (۲۳ درصد در مقابل ۱۲ درصد).

در مقابل، مردان جوان تمایل بیشتری به حمایت از حزب راست‌گرای افراطی تحت رهبری نایجل فاراژ داشتند. در آلمان، مردان جوان دو برابر بیشتر از زنان هم‌سن خود به حزب راست‌گرای افراطی آلترناتیو برای آلمان رأی داده‌اند. همچنین، در انتخابات لهستان ۲۰۲۳، جریان راست افراطی کنفدراسیون که به سیاست‌های زن‌ستیزانه و ضد مهاجرت شهرت دارد، بیشترین حمایت را از مردان ۱۸ تا ۲۹ ساله به دست آورد.

دلایل تغییر جهت مردان جوان به راست‌گرایان

کارشناسان اجتماعی دلیل این تغییر را نارضایتی مردان جوان از گفتمان‌های برابری جنسیتی می‌دانند. آن‌ها معتقدند دستور کار تنوع و برابری به ضرر منافع مردان جوان تمام شده است. مطالعات شرکت فرانسوی ایپسوس نیز این ادعا را تأیید می‌کند. داده‌های جهانی نشان می‌دهد که میان جوانان ۱۸ تا ۲۹ ساله، اختلاف نظر جنسیتی بیش از دیگر گروه‌های سنی است. به‌عنوان مثال، در پاسخ به گزاره‌ای مانند «مردی که برای مراقبت از فرزندش در خانه می‌ماند کمتر مرد است»، ۳۱ درصد از مردان نسل Z با این گزاره موافق بودند، در حالی که این رقم برای زنان همین نسل ۲۰ درصد بود.

نقش رسانه‌های اجتماعی و الگوریتم‌ها

گاردین به نقش رسانه‌های اجتماعی در تشدید این شکاف اشاره می‌کند. نسل Z در محیطی رشد کرده که الگوریتم‌ها اطلاعات دلخواه کاربران را به آن‌ها ارائه می‌دهند. برخلاف نسل‌های پیشین که با منابع اطلاعاتی محدود مواجه بودند، جوانان امروزی با گزینه‌های بی‌شماری روبه‌رو هستند که اغلب باعث تقویت دیدگاه‌های فردی و کاهش تجربیات فرهنگی مشترک می‌شود.

پیامدهای اجتماعی و راه‌حل‌های پیشنهادی

این شکاف جنسیتی در آرا و نگرش‌ها، پیامدهایی فراتر از سیاست دارد. گاردین به نارضایتی مردان جوان از جایگاه خود در جامعه و حس عدم دفاع از حقوقشان اشاره می‌کند. برای کاهش این شکاف، این روزنامه پیشنهاد می‌کند:

ممنوعیت استفاده از گوشی‌های هوشمند در مدارس برای تشویق ارتباطات رو در رو.
سرمایه‌گذاری در مراکز محلی جوانان برای ایجاد تعاملات اجتماعی بیشتر.

گاردین می‌نویسد: «اگر جوانان وقت بیشتری را با دوستان خود به‌صورت حضوری سپری کنند، نقاط مشترک بیشتری را میان یکدیگر خواهند یافت.»

نتیجه‌گیری

تحلیل روندهای جهانی نشان می‌دهد که مردان جوان بیش از پیش به سمت راست‌گرایان و زنان جوان به سوی چپ‌گرایان گرایش دارند. شکاف جنسیتی میان جوانان، موضوعی است که نه‌تنها سیاست، بلکه روابط اجتماعی را نیز تحت تأثیر قرار داده است. این شکاف، در کنار الگوریتم‌های رسانه‌های اجتماعی و فرسایش تجربیات مشترک، به چالشی برای آینده جوامع تبدیل شده است. با تمرکز بر تقویت ارتباطات انسانی و کاهش وابستگی به محیط‌های مجازی، می‌توان به کاهش این شکاف و بهبود تعاملات اجتماعی میان جوانان کمک کرد.